In de brief bepleiten de gemeenten onder andere voor het terugdraaien van de korting op het gemeentefonds die er in 2026 aankomt. Zonder die aanpassing zullen de gevolgen voor de inwoners van de regio Utrecht ernstig zijn, zo valt in de brief te lezen. De jeugdzorg is daarbij het grootste hete hangijzer.
Het kabinet kort het gemeentefonds voor alle gemeenten in 2026 met €2,4 miljard. In de regio Utrecht zal deze bezuiniging een enorme impact hebben. De Utrechtse wethouder Suzanne Schilderman (financiën): “We staan aan de rand van het ravijn. Het geld dat we krijgen van het Rijk is nu al onvoldoende voor de taken die we moeten uitvoeren. Vanaf 2026 komt daar nog een bezuiniging bovenop. De korting op het gemeentefonds zal enorme gevolgen hebben voor onze regio, met minder woningbouw, ontoegankelijke zorg, het afkalven van voorzieningen in dorpen en wijken, en minder steun voor degenen die dit het hardst nodig hebben. Ook heeft het gevolgen voor de veiligheid omdat er minder middelen beschikbaar zijn voor de veiligheidsregio. De korting moet dus van tafel.”
Rechtszaak dreigt om onvoldoende geld jeugdzorg
De Tweede Kamer besprak woensdag de financiële situatie van de Nederlandse gemeenten. Vooralsnog zegt het kabinet geen extra geld toe, tot grote onvrede van de gemeenten, die dan ook massaal in het publiek zaten. Een besluit viel er woensdag niet, al uitten ook veel Kamerleden, waarvan een deel afkomstig is uit de lokale politiek, luidkeels hun onvrede.
De situatie is kenmerkend voor de relatie tussen gemeenten en landelijke overheid die de laatste jaren steeds meer onder druk staat. Gemeenten krijgen wel extra taken maar ook steeds minder geld van het Rijk om die taken uit te voeren. Dat schiet bij steeds meer gemeenten in het verkeerde keelgat. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) dreigt intussen naar de rechter te stappen.
Die zaak gaat dan vooral om de jeugdzorg en het geld dat gemeenten krijgen om die taak uit te voeren. Dat budget is al veel langer te laag, terwijl gemeenten wel verplicht zijn om die zorg te leveren. Een speciale commissie adviseerde in januari al dat het Rijk het benodigde geld gewoon moet bijpassen. Vlak voor het kabinet de voorjaarsnota rond heeft, is er op 14 april nog een laatste gesprek tussen de gemeenten en het ministerie. Als er dan geen toezeggingen komen, stapt de VNG naar de rechter.
