Op je wandeling kom je alles te weten over twee heldhaftige ontsnappingspogingen van geallieerde soldaten die achterbleven na de Slag om Arnhem. De eerste poging in oktober 1944 was bijzonder geslaagd, de tweede, die in november plaatsvond, juist niet. Vooral de langere afstanden volgen de route die geallieerden en verzetsmensen aflegden naar de Rijn, waar ze heel stil en stiekem de Rijn werden over geholpen naar bevrijd gebied.
De voorinschrijving van de tocht telt al rond de 450 inschrijvingen, maar je kunt je ook ter plekke melden. Wie vijf of 10 kilometer loopt kan starten tussen 10:00 en 13:00 uur. Wie de 20 of 30 kilometer wandelt kan tussen 08:00 en 10:00 uur starten. Onderweg kun je een podcast beluisteren, dus oortjes meenemen is wel zo handig.
“De weersvoorspelling is best aardig en vooral niet te warm. Prima wandelweer dus”, aldus Ruud Dijkman, secretaris van de organiserende stichting recreatie Veluwe Vallei. “Aan het begin loop je bij de trapakkers meteen langs zeker achttien borden met een korte uitleg over de beide operaties. Je kunt al lopend de borden lezen. Je kunt onderweg een uitgebreidere podcast luisteren en op de rustpunten en het Museumplein is veel muziek. Re-enactors hebben we ook, vooral langs de kortste route, waar alle wandelaars wel langs komen. Zie lopen rond in kleding van toen met spullen uit die tijd en kunnen je van alles vertellen.”
Het gaat volgens Dijkman vooral om beleving. “Het hele verhaal van de Slag om Arnhem en wat daarna gebeurde is eigenlijk ongelofelijk”, aldus Ruud. “En dan moet je je ook bedenken dat de geallieerden die waren achtergebleven toen de hoofdmacht zich al had teruggetrokken met hulp van het verzet zich een flinke tijd verborgen moest houden. Dat gebeurde allemaal in deze omgeving: op zolders, in kelders en zelfs in ondergrondse schuilplaatsen in het bos. Niet alleen de geallieerden liepen groot risico, ook de verzetsmensen die ze hielpen waagden hun leven.”
Tijdens het Pegasus Wandelfestival krijg je een indruk van de route die de soldaten moesten afleggen om bij de Rijn te komen. De langste route eindigt bij restaurant Campman in Renkum, waar vandaan de groep met bootjes door de geallieerden, die zich aan de overkant van de rivier hadden verschanst, de Rijn over geholpen. Deze route komt ook langs het Natuurcentrum bij Ede, waar de tweede ontsnappingspoging op een Duitse stelling liep.
Maar ook als je vijf kilometer loopt kom je van alles te weten, en dat is ook voor kinderen interessant. Behalve de figuranten in kleding uit de tijd van de Tweede Wereldoorlog is de Pegasus Pipes and Drums van de partij met 35 mensen. Ze spelen op de rustpunten van de wandelroutes en lopen rond 15.30 van het Mausoleum naar het Museumplein.
Op de route lopen ook de Red Devils die liedjes zingen uit de oorlogstijd. Het militaire jachthoornkorps Garde Jagers en de Bigband Triple B treden op. Het Momotheater geeft bij de Koning Davidschool een voorstelling. En natuurlijk verzorgt de Edese horeca hapjes en drankjes.
Dijkman hoopt dat het voor veel mensen een fijne en gedenkwaardige dag wordt. “Voorheen startten we bij de Hartenberg in Wekerom. Dit jaar starten en eindigen we voor het eerst in het centrum van Ede. We hopen zo meer mensen kennis te laten maken met dit heel bijzondere verhaal. Als het deze keer slaagt gaan we dit vaker zo doen.”
Meer informatie kun je hier vinden.
