De veranderingen staan in de nieuwe verordening jeugdhulp van de gemeente Rhenen. Die bevat het gedachtengoed van de jeugdwet én de hervormingsagenda jeugd. Die gaat er vanuit dat opvoeden in eerste instantie de verantwoordelijkheid is van ouders, ook als dat veel van hen vraagt.
De verandering van beleid is vooral ingegeven door de grote tekorten in vooral de beschikbaarheid van jeugdhulp, die ook de gemeente Rhenen treft. De raad denkt echter dat het veranderde beleid een geluk bij een ongeluk kan zijn.
Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Wethouder Caroline Folmer: “We krijgen geld van de overheid om deze taken uit te voeren. Dit budget is voor de meeste gemeenten helaas niet toereikend. Ook in Rhenen leggen we al jaren geld bij om de jeugdzorg te kunnen betalen. Los van de kosten lopen we nu ook tegen een personeelstekort aan.”
Kinderen, jongeren en ouders hebben het intussen steeds moeilijker door armoede, prestatiedruk, zorgen over wonen en (complexe) scheidingen. Dit vergroot volgens de wethouder de vraag naar hulp en ondersteuning, maar zorgt ook dat je er anders naar moet kijken zodat de hulp beschikbaar blijft voor kinderen en jongeren die echt niet zonder kunnen. Het uitgangspunt van het Rhenense beleid is dat er meer van ouders wordt gevraagd, maar ook wordt gekeken naar zo eenvoudig mogelijke oplossingen.
Eigen kracht versterken helpt met oplossen van problemen
De inzet van Rhenen is volgens wethouder Folmer om eerst de eigen kracht te versterken. “Zorg is tijdelijk en gericht op het zelfoplossend vermogen van ouders. Hier bedoelen we mee dat we eerst dicht bij huis kijken wat er mogelijk is om een hulpvraag aan te pakken. Bijvoorbeeld bij een eenzaam en onzeker kind hoeft niet meteen een hulpverlener te worden betrokken. De collega van het jeugdteam kijkt eerst of ze vriendschappen kan stimuleren door samen naar een speeltuin te gaan en het kind ‘op weg’ te helpen. Ook kijken we of er iemand in het netwerk van een gezin is die ergens in kan voorzien.”
De wethouder haalt daarbij het voorbeeld aan van een tiener met ADHD die baat had bij omgang met paarden. “Toen bleek een kennis van haar ouders een pony te hebben die zij wekelijks mag verzorgen. Zij knapte hier enorm van op.”
Eigen regie is belangrijk bij het oplossen van problemen. Dat geldt volgens de wethouder zowel voor ouders als de kinderen en jongeren zelf.
“Dit betekent dat niets zomaar voor hen wordt besloten, maar mét hen en zij zelf gevraagd worden naar oplossingen. Als er wel hulp nodig is, kunnen ze waar mogelijk zelf een zorgaanbieder kiezen die bij hen past. En we kijken naar de wettelijke verantwoordelijkheid van de hulpvraag. Dit kan Jeugdwet zijn, maar bijvoorbeeld ook passend onderwijs, zorgverzekeringswet, Wet langdurige zorg of Wmo.”
Duurzame oplossingen werken het beste en daardoor moet je de oorzaak van de hulpvraag wegnemen en niet alleen de gevolgen ‘behandelen’. Soms betekent dit volgens de wethouder dat vooral ouders aan de bak moeten, waardoor de situatie van het kind verbetert en problematiek afneemt.
Met de maatregelen hoopt de gemeente de jeugdzorg zowel te verbeteren als betaalbaar te houden. Door meer mensen op een andere manier te helpen worden de wachtlijsten korter en kun je kinderen en jongeren met complexe vraagstukken eerder helpen, is het devies van de gemeente.
