Het voorstel om het geld uit de pot van 17 miljoen euro die de provincie had begroot voor het realiseren van het WFCE-project naar de Edese kas te laten vloeien, werd met 31 tegen 18 stemmen aangenomen. Statenleden waren het woensdag dan ook niet onverdeeld eens over of die gelden wel naar Ede moesten gaan. Pas na een toezegging van gedeputeerde Peter Drenth dat de gemeente een begeleidende brief krijgt met concrete voorstellen over wat de gemeente met dat geld kan doen om het gebied alsnog een goede impuls te geven, viel de stemming in het voordeel van Ede uit.
De voorstemmers waren onder andere de ChristenUnie en de VVD die allebei vonden dat die regionale functie prioriteit heeft. Daarin kan food wel een stimulans gebruiken, stellen de partijen. PvdA, GroenLinks en het CDA konden zich hier deels wel in vinden, maar meer nog overheerste bij deze partijen het gevoel dat de provincie een betrouwbare partner van Ede moet zijn. Het feit dat de provincie eind 2023 heel snel de stekker uit het WFCE-project trok, brengt volgens hen ook de verplichting mee om het netjes af te handelen. Daar kon ook de SGP zich achter scharen. Volt kon zich vooral vinden in het Edese plan voor bedrijvigheid van vooral startups en scaleups op de plek waar het WFCE zou komen.
Geld moet naar passende projecten
Een aantal fracties bleef echter tegen. Zij hadden liever gezien dat het geld terugvloeide naar de algemene middelen. De gemeente Ede zou volgens deze partijen dan eerst met een concreet voorstel moeten komen voor besteding van het vrijgevallen gebied van de WFCE en daarvoor subsidie aanvragen. Vooral BBB en JA21 vonden dat met het eind van het WFCE-project ook de oorspronkelijke bestemming van dat geld was vervallen. Het geld moest terug naar de algemene middelen van de provincie. Dat vonden ook de PVV, Forum voor Democratie en de SP, die beiden stelden, dat Valburg ook geen geld kreeg toen een plan voor een Gelderse railterminal daar niet doorging. Van dit besluit kan een precedentwerking uitgaan en dat is onterecht. De partij diende een amendement in op het voorstel om de ‘reguliere procedure’ te hanteren. Dat amendement haalde het uiteindelijk niet.
Gedeputeerde Drenth vond de stelling dat aannemen van dit voorstel een precedentwerking heeft op andere gemeentes onterecht. “Het ging in 2023 niet om een WFC maar wel om investeringen in een gebied met veel potentie: in een foodcluster van de Wageningen Universiteit en de (aansluitende -red) primaire sector en alles wat daar in, aan en om is, inclusief het onderwijs. Daar wilden we in investeren. We hebben bij mijn weten niets lopen dat in een regiodeal verankerd is, waar de provincie zelf risicodragend in zit, die zelf een stichting heeft opgericht om dit plan uit te werken, en vervolgens overal de stekker uit trekt. Dat kennen we bij geen enkel ander project in dit provinciehuis.
Het geld terug laten vloeien in de algemene middelen en, zodat Ede apart subsidies moet aanvragen gaat zeker anderhalf jaar langer duren. En dat vond Drenth onterecht. “De regio heeft economische potentie. Daarin willen we investeren. Het is dus geen genoegdoening of cadeau voor Ede.”
De gemeente Ede moet het geld dus wel steken in projecten die te maken hebben met wat het WFCE zou gaan doen. Dat betekent vooral steun aan projecten met focus op food. Daar hoort ook bij werkgelegenheid stimuleren. Ede mag het geld ook uitgeven aan de gebiedsontwikkeling en maatschappelijke ontwikkelingen, als het maar in de focus past. Volgens Drenth is het in elk geval zaak om nu door te pakken, want er zijn in zowel Ede als de regio genoeg plannen. “Er zijn wel al ondernemers die bij het WFC gedwongen moesten afhaken die nu aarzelen, omdat ze zich afvragen of de provincie dit keer wel gaat steunen. Dat kan ik me heel goed voorstellen. We willen ook veiligheid en zekerheid bieden aan initiatiefnemers en ondernemers, gemeente en regio over hoe we hiermee omgaan.”
