Skip to main content

Heuvelrugwolf Bram mag van de rechter worden gedood: geen uitstel

woensdag 23 juli 2025, 16.24
door Lisa Mooijman
De wolf die op landgoed Den Treek op de Utrechtse Heuvelrug tussen Leusden en Woudenberg een hardloper in haar been beet, mag volgens de rechter worden afgeschoten. Dat oordeelde de rechter vandaag. De Faunabeheereenheid Utrecht hoeft volgens de rechter niet te wachten op behandeling van een bezwaar van twee dierenrechtenorganisaties.
n
© Provincie Utrecht

Dat bezwaar gaat om een vergunning van de provincie Utrecht om de wolf af te schieten van de Faunabescherming en Animal Rights. Ze wilden dat het dier, in afwachting van behandeling van dat bezwaar, nog niet afgeschoten zou worden, maar daar ging de rechter vandaag dus niet in mee. Volgens de rechtbank was de eerder afgegeven vergunning goed onderbouwd en wil het niet wachten op een eventueel volgend incident.

Wat is er gebeurd?

Op 19 mei was een vrouw op landgoed Den Treek-Henschoten aan het hardlopen toen een wolf onverwacht uit de bosjes kwam en in haar been beet. Deze wolf blijkt na onderzoek de mannelijke helft te zijn van het wolvenpaar dat vorig jaar op de Utrechtse Heuvelrug welpen kreeg. Het incident met de vrouw gebeurde overdag, op een plek waar op dat moment ook andere recreanten in de buurt waren. Intussen heeft het paar dit seizoen weer welpen gekregen en zijn de, intussen groot geworden welpen van vorig jaar, ook nog bij het nest.

Die zelfde wolf liep op dat landgoed eerder ook een jong kond omver. Volgens wolvendeskundigen is duidelijk vastgesteld dat deze wolf een direct gevaar vormt voor mensen. De wolf, aangeduid als wolf GW3237m, en die soms ook Bram wordt genoemd, was vorig jaar zomer ook bij meerdere incidenten betrokken.

In een poging Bram GW3237m te laten stoppen met dit gedrag verleende de provincie in 2024 een vergunning om de wolf af te schrikken door hem te vangen en zenderen. zo zou zijn locatie te volgen zijn en kon de afschrikking op het juiste moment op de juiste plek plaatsvinden. Deze vergunning hield echter na een bezwaar geen stand.

Dierenorganisaties zijn fel tegen afschot. De wolf is vader van welpen die momenteel drie maanden oud zijn. De rechter stelt, op basis van experts van de provincie dat de jongen goed zonder vader kunnen overleven. Maar dat zien de dierenrechtenorganisaties anders. “Hugh Jansman, ecoloog werkzaam bij Wageningen Environmental Research, besprak het incident tijdens een lezing in Nijmegen op 10 juli 2025 1 en zei hierover het volgende: “Dat dier [red. GW3237m] deed niets onnatuurlijks, maar zijn verdedigingsgedrag was vrijwel zeker net even iets te sterk afgesteld waardoor hij een wat wij noemen corrigerende tik uitdeelt. Alleen voor een wolf betekent dat even een snap met de bek; wel wat krassen, wel wat schrammen, maar als-ie echt had willen bijten, had het er heel anders uitgezien.”

Volgens Animal Rights kun je, voordat je tot afschot overgaat, nog andere effectieve en doeltreffende maatregelen nemen, schrijven ze in een verweer. “Een eerste geschikte en passende maatregel is het instellen van rustgebieden voor wilde dieren zoals de wolf, zodat zij zich kunnen terugtrekken. Buiten de rustgebieden blijft ruimte voor recreanten. In het geval dat een nestlocatie zich bevindt buiten een rustgebied, kan besloten worden om het gebied rondom de nestlocatie tijdelijk af te sluiten voor recreanten, zodat de ouders van de welpen niet getriggerd worden om hun welpen te beschermen.”

De organisaties wijzen op de mogelijkheden van ‘aversieve conditionering’: bang maken zonder het dier pijn te doen. “Deze maatregelen dienen uitgevoerd te zijn alvorens gegrepen kan worden naar het ultimum remedium van afschot. De stichting (Animal Rights-red) betwist nadrukkelijk de bewering dat de voornemens tot aversieve conditionering van Bram zijn gestaakt vanwege weerstand van dierenrechtenorganisaties. De werkelijke reden hiervoor is dat het college erachter kwam dat Bram, in tegenstelling tot eerdere beweringen van deskundigen, de vader van de welpen bleek te zijn, waardoor het college besloot dat ingrijpen een te grote impact zou hebben op de staat van instandhouding van de soort (vanwege het risico dat de welpen niet zouden overleven als er iets met Bram zou gebeuren).”

Wolf op Hoge Veluwe

Twee maanden geleden gaf de Gelderse rechter ook al toestemming aan de provincie om een wolf dood te schieten die op de Hoge Veluwe ook een hardlopende vrouw had gebeten. Tot nu toe is het nog niet gelukt om deze wolf te doden. Het leefgebied van wolven is groot en identificatie op zicht is erg lastig.

Voor wolf Bram is een bijkomend probleem dat zijn nakomelingen van vorig jaar, nu jongvolwassen wolven die helpen met het grootbrengen van de jonge welpen, erg op de vader kunnen lijken. Animal Rights denkt daarom ook dat de afschotvergunning in beide gebieden zal leiden tot meer dan één overlijdensgeval. “Niet alleen Bram, maar ook (een deel van) zijn welpen zullen overlijden. Dit heeft een nog grotere impact op de al ongunstige staat van instandhouding van de soort.”

Nu de rechter anders heeft beslist staat de weg ook op landgoed Den Treek open voor afschot van de wolf. Jagers mogen volgens de bepalingen alleen op Den Treek zelf op zoek naar het dier en vanwege de beste kansen op identificatie alleen bij daglicht werken. Op de Hoge Veluwe geldt de toestemming tot afschot van de wolf die problemen veroorzaakte dus al langer, maar daar is het nog niet gelukt de wolf in het vizier te krijgen.

Dossier Wolf

Hier vind je al onze artikelen over de wolf.

Meer over