Dat zegt D66 Ede in vragen aan het college van burgemeester en wethouders. De partij stelt dat financiële keuzes van het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB de hele financiële relatie tussen het Rijk en de gemeenten onder druk zet. De komende weken zal het kabinet onderhandelen over de Voorjaarsnota en daarmee over het financiële beleid voor 2026. “De lijst met financiële problemen is al eindeloos en coalitiepartijen buitelen over elkaar heen met tweets over hun extra wensen”, schrijft de partij. “Het gemeentefonds wordt echter telkens over het hoofd gezien, waardoor we geen ruimte hebben om de lasten voor Edenaren te verlichten en de gemeente misschien zelfs genoodzaakt is om Edenaren nog hogere lasten op te leggen.”
De partij wil niet dat de gemeente daar nog een schepje bovenop doet, omdat het kabinet geen aandacht heeft voor de betaalbaarheid van wonen en parkeren. “Wij willen helderheid over de precieze gevolgen en over de acties die het College onderneemt om de financiële klap te verzachten en alternatieve oplossingen te zoeken.”
De partij wil van het college weten Wat het gemiddelde effect van de lastenverzwaring op Edese ondernemers is en hoe zich dat ontwikkelt en welke actie het college en de gemeente Ede heeft ondernomen om de financiële problemen door het kabinetsbeleid onder de aandacht te brengen van de landelijke politiek.
Wat is er aan de hand?
In 2026 staat een forse daling van het gemeentefonds in de planning van het kabinet. Het gaat landelijk gezien om een bedrag van meer dan twee miljard euro en wordt dus wel het ‘ravijnjaar’ genoemd. Dit leidt in alle gemeenten tot aanzienlijke tekorten en dwingt ze daardoor tot vaak ingrijpende maatregelen. Dat is in Ede ook het geval. Intussen ligt er al een verhoging van de ozb en de parkeertarieven op de Edese tafel.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) voert al langer actie tegen de plannen. “We noemen dat niet voor niets het ravijn, omdat 75% van de gemeenten dan in de rode cijfers terecht komt”, schrijft de vereniging in een verklaring. De gevolgen gaan landelijk zichtbaar worden. Minder woningbouw, ontoegankelijke zorg, afbrokkelende veiligheid, verschraling van voorzieningen en minder steun voor wie dit juist het hardst nodig heeft.
De komende Voorjaarsnota is volgens het VNG het allerlaatste moment waarop het kabinet gemeenten kan behoeden voor een onmogelijke opdracht. “Hoe willen we ooit aan de slag gaan met kabinetsambities zoals het aanpakken van het woningtekort, bestaanszekerheid, groene groei of zorg voor onze ouderen en kinderen als gemeenten kapot bezuinigd worden? Er moeten voldoende middelen voor gemeenten vrijgemaakt worden.”
Daarbij is er nog een flinke financiële tegenvaller. Gemeenten krijgen namelijk ook te weinig geld van het rijk om de stijgende kosten door inflatie, vergrijzing en bevolkingsgroei op te vangen. Dat komt door een nieuw financieringssysteem voor inflatiecompensatie, gebaseerd op ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Maar die heeft de inflatie de afgelopen zeven jaar steeds te laag ingeschat. Hierdoor krijgen gemeenten jaarlijks dus al 400 miljoen euro te weinig.
