Bijnamen. Schelden. Denigreren. Pesten. Zomaar wat woorden waarmee elk mens tijdens zijn of haar leven wel wat ervaringen opdoet. Meestal als slachtoffer, soms als dader. Als je dader bent – dat wil zeggen als je anderen hebt uitgescholden, gekleineerd of gepest – dan krijg je er meestal spijt van. Ook dat kan tot depressies leiden. Waarom houden wij dan niet op met pesten, waarom kan de mensheid dat niet uitroeien? Omdat wij mensen geneigd zijn tot alle kwaad, hoor ik mijn streng gelovige opa zeggen. Ik zou zeggen: omdat wij mensen onszelf overschatten als wij onszelf de wetende mens noemen.
Nu lijkt er soms een reden voor naar, agressief gedrag. Als een merel het al drie keer is overkomen dat een gaai zijn nest heeft geplunderd dan zal hij de vierde keer elke gaai die zijn snavelpunt laat zien verrot schelden. Ook al is die vierde gaai niks naars van plan. Als een tuinman al drie keer heeft ervaren dat zijn moestuin is ondergepoept door een kat, dan zal hij de eerste de beste keer dat er weer een kat opduikt deze een steen naar de kop slingeren. Het gedrag van de merel lijkt me begrijpelijk omdat die vecht voor zijn nageslacht. Het gedrag van de tuinman is onvergeeflijk, zeker op dierendag.
Vaak ook is onbekendheid, gebrek aan vertrouwen de aanleiding tot rotgedrag. Onbekend maakt onbemind, dus wegwezen graag. Maar als de overheid ook raar gaat doen, moet je oppassen. We zijn inmiddels aan heel wat raar gedrag gewend geraakt. Dus voegen we ons braaf in de wachtrij van 25 minuten als we iets niet begrijpen over onze belastingaangifte. We blijven 31 minuten hangen en worden met een kluitje in het riet gestuurd door een persoon die slist en weinig kaas heeft gegeten van de belastingwetten. Afschepen gedogen we trouwens ook bij bedrijven als we willen informeren of een bepaald defect van een aangeschaft apparaat onder de garantie valt. Het apparaat moet naar Taiwan en wie zal dát betalen? We zijn geframed als belastingplichtigen, zeurende burgers, onverzadigbare consumenten, fiscale eenheden, klagers, niet-ontvankelijken, voorlopige omgevingsvergunningsaanvragers, enzovoort.
Maar nu ben ik een ‘vervuilingseenheid’. Ik kon nog leven met ‘vervuiler’, want dat bevat de charme van eerlijke duidelijkheid. Ik produceer uitwerpselen dus ik verontreinig. Oké, ik vind het niet fijn maar ontkennen kan ik het niet. Maar ik lees in de brief: “U betaalt voor 3 vervuilingseenheden omdat er op uw adres 2 personen wonen.” Typisch de overheid. Men wil verdoezelen. Men wil mij geen vervuiler noemen, dus ben ik een eenheid. Maar wel anderhalve want dan vangt het waterschap meer.
Het is dus dierendag vandaag. En zij, de dieren hebben het zwaarder met framen dan wij. Hun staartjes worden afgeknipt, hun uiterlijk wordt kortademig of bijterig misfokt, zij worden ziek gemaakt om ónze ziekten te genezen. Maar laten we de dieren respecteren en koesteren, want ze geven ons gezelschap, voeden ons, maken ons blij of we nou slachtoffer zijn of dader.
Fijne dierendag, dieren, en een goed dierenjaar, mensen!