De diehards van de 77ste Airbornewandeltocht in Ede

De Airborne-wandeltocht is bedoeld als herinneringstocht aan de Slag om Arnhem, die dit jaar tachtig jaar geleden plaatsvond. De route komt langs veel belangrijke punten tijdens de slag. Een daarvan is het Airbornemonument in Ede bij de schaapskooi op de Ginkelse Hei, waar op de tweede dag van operatie talloze parachutisten afsprongen in een poging de Rijnbrug in Arnhem te veroveren op de nazi’s. Dat bleek echter een ‘brug te ver’.

Tekst gaat verder onder de video:

XON-verslaggever Bastiaan Mooijman sprak de ‘diehards van de 40 kilometer’ en maakte er een reportage van.

"Mijn opa was hier"

Hoewel de wandelaars voor deze afstand vanaf 07.30 vanuit Oosterbeek kunnen starten zijn de eerste wandelaars al even na tienen bij de schaapskooi op de Ginkelse Hei. Een van de eersten die met frisse tred komt aanlopen is Simon. ‘Sorry, no Dutch”, zegt hij met een Brits accent terwijl hij de schaapskooi nadert.

Waarom hij deze tocht loopt? “Voor mijn opa”, zegt hij. “En daarom loop ik onder andere ook deze afstand, want hij is hier afgesprongen”, zegt hij terwijl hij achter zich wijst. “En verder vind ik dat ik zelf ook best een beetje mag afzien, want dat deden zij per slot van rekening ook destijds. Mijn opa was een van de gelukkigen die het overleefde en naderhand heeft hij er veel over verteld.”

Een paar jaar geleden was Simon toevallig in de buurt. “Daar zag ik al die Airbornevlaggen. Toen drong het dus tot me door dat hier heel de maand september herdenkingen en andere activiteiten zijn. Ik had ook wel eens gehoord over de wandeltocht, (Airborne march) maar wist eigenlijk niet dat het zo’n groot en bijzonder evenement was.”

De Londenaar loopt vandaag alleen. Zijn wandelvrienden konden helaas niet mee, en dus besloot hij alleen te gaan. “Ik wil alle monumenten zien en hoop nog veel andere mensen tegen te komen vandaag. Vanochtend ben ik rond 8 uur gestart en ik hoop rond 14.00 weer bij Hartenstein te zijn.”

Even later lopen twee mannen richting de koffie aan de overkant bij Bloem. “Ik loop vandaag met hem mee”, grinnikt Wierdenaar Martijn, terwijl hij wijst naar zijn wandelmaat, Jan Bart uit Ede, en vervolgt dan: “Voor mij is het de eerste keer. Ik heb samen met Jan Bart deze zomer de Vierdaagse gelopen en dit leek me ook leuk. Ik vind het een hele mooie en speciale tocht en loop hem graag nog eens.”

Jan Bart heeft als kind wel eens de 10 kilometer gelopen. “De 40 doe ik dit jaar voor het eerst. “Het is echt geweldig mooi en heel bijzonder om juist deze afstand te lopen: de enige afstand waar je echt het door het hele gebied loopt waar de Slag om Arnhem woedde.”

Walk 4 Freedom

Een half uurtje later loopt Mark uit Vlaardingen richting de koffie- en ijskar bij de schaapskooi. “Ik loop vandaag een paar extra kilometers vanwege een uitgevallen trein”, grinnikt hij. “Bij Wolfheze kon de trein niet meer verder en dus ben ik maar naar het startpunt gaan lopen. Op de trein wachten duurde langer.”

De Vlaardinger loopt de tocht voor de vierde keer. “Ik loop wel vaker grote wandeltochten, geregeld ook voor Kika, maar dan met sponsoren en dergelijke. “En ik heb de Walk 4 freedom in mei gelopen”, zegt hij, wijzend op zijn T-shirt. De tocht vond op 5 mei voor de vierde keer plaats: een wandeltocht van 79 kilometer ter ere van 79 jaar vrijheid.

Mark vindt bij de Airbornewandelocht vooral het eerste en laatste stuk zwaar. “Als je een ervaren wandelaar bent wil je lekker doorlopen om meters te maken, maar aan het begin en eind sjok je als schaapjes achter elkaar aan. Het gaat heel langzaam en geregeld is het echt schuifelen. Deze route heeft ook een lus, deze in Ede dus, waar je even lekker kunt doorstappen. Maar op zich niet erg hoor, want het is een mooie en gedenkwaardige wandeling. En de omgeving is schitterend. Vorige week ben ik hier nog met mijn vrouw wezen fietsen. We vielen met ons neus in de boter, want ze waren aan het oefenen met een vliegtuig en een heli met een jeep. Super mooi gezicht was dat.” Mark gaat nog even koffie halen en dan weer verder, want ook hij wil enigszins op tijd weer in Oosterbeek zijn.

Even verderop zitten twee dames op een bultje wat te eten. Aantje en Hanna hebben een hele groep familie meegenomen. Dat doen ze vaker, vertelt Aantje. Zij houdt, net als een flink deel van hun familie, van langere afstanden lopen. “Ik heb een keer de tien gelopen, maar ik doe echt liever de veertig. Dat loopt stukken lekkerder.”

Lange wandeltochten is echt een familieding, vertelt Aantje’s nicht Hanna. “Je krijgt mooie gesprekken als je onderweg bent. Het verbindt je op een hele andere manier. We hebben ook wel gesprekken over de oorlog en waarom we dit belangrijk vinden. En de natuur is ook nog eens geweldig!”

Keerpunt

Steeds meer wandelaars komen aan op het keerpunt bij de schaapskooi. Ze komen dwars over de hei aangelopen en maken in de buurt van de schaapskooi een scherpe bocht naar links en lopen dan over het fietspad in een rechte lijn richting het tunneltje onder de A12 door richting Wolfheze. Slechts een enkeling loopt meteen door. De meeste wandelaars maken van de gelegenheid gebruik om een korte of lange pauze te nemen. De een picknickt in het gras met eigen spullen. Anderen halen koffie bij de kar, terwijl een aantal van de gelegenheid gebruikmaken om uitgebreid te lunchen aan de overkant.

Monica, Maureen en Astrid kiezen voor de hybride optie. Koffie bij het kraampje en de rest uit eigen rugzak. Van de drie is Maureen de grootste diehard: dit keer is haar tiende Airbornetocht, en alle keren liep ze veertig kilometer. Waarom? “Ik ben opgegroeid met verhalen van mijn vader. Hij heeft me een keer meegenomen op deze wandeling en naar de herdenkingen. Nu vind ik het zelf heel belangrijk om erbij stil te staan. Mijn vader vond de 40 dit keer te heftig en dus gaan deze twee met me mee.”

Alle drie kwamen ze vanochtend in alle vroegte vanuit de omgeving Rotterdam. “En we vinden het zonde om dat eind te reizen om alleen maar de 25 kilometer of nog minder te lopen”, vertelt Monica. “Voor ik hieraan begon wist ik niets van de Slag om Arnhem, maar Maureen dus wel. Na de eerste keer was ik verkocht. Het is mooi en betekenisvol tegelijk.”

“Al wandelend krijg je het hele verhaal van de Slag om Arnhem mee”, vult Astrid aan. “En als je dan over het kerkhof in Oosterbeek loopt realiseer je je niet alleen dat we het aan hen te danken hebben dat we vrij zijn, maar ook dat veel van die jongens jonger waren dan wij. Er zijn echt hele jonge bij, en veel daarvan sneuvelden ook hier, waar wij nu zijn. Ik vind het belangrijk om daarbij stil te staan.”