Zeker 114 vrouwen melden onveilige plekken in regio

In 2023 bleek uit onderzoek al dat 83 procent van de Nederlandse vrouwen tussen de 15 en 25 jaar in de openbare ruimte seksueel ongewenst gedrag heeft ervaren. Zo is 60 procent van de jonge vrouwen wel eens nagestaard en nagefloten. Zeker veertig 40 procent kreeg maken met opmerkingen, beledigingen of vragen van seksuele aard. Een kwart is wel eens achtervolgd.

Uit de meest recente vragenlijst van Pointer en het AD zijn de resultaten nog steeds niet beter. Op ruim 8000 locaties in Nederland zeiden de afgelopen maanden ongeveer 7400 vrouwen zich onveilig te voelen, terwijl het onderzoek nog niet eens is afgerond.

D66 Ede heeft intussen een eigen meldpunt opgezet.

Ook het nieuwe station Ede-Wageningen is niet veilig

In onze regio gaat het tot nu toe om 114 plekken, waarvan de meeste in Ede zelf. Het gaat vooral om te donkere straten, pleinen en andere plekken. Het Museumplein wordt een aantal keer genoemd als beruchte plek waar groepjes jongens rondhangen en vrouwen lastigvallen en naroepen. En zelfs het nieuw gebouwde station Ede-Wageningen krijgt het predicaat ‘onveilige plek’, vooral in het donker.

Een aantal invullers van het onderzoek vindt het gebrek aan incheckpoortjes op het nieuwe station bezwaarlijk. Tot nu toe staan er alleen incheckpaaltjes. Een van de vrouwen schrijft: ”Kom je op het plein en zie je iets, kun je niet even snel inchecken en klaar. Verder trekt dat veel lieden die daar niet thuishoren, wat onveiligheid in de hand werkt.”

“In het nieuwe station zijn een soort nissen waar daklozen, verslaafden en andere snuiters rondhangen,” meldt een vrouw die de onderzoeksvragen beantwoordde. “Ze wachten tot er een vrouw alleen langsloopt en dan lastigvallen (is mij laatst overkomen). Er zijn camera’s, maar ik had het idee dat die nog niet werkten en/of niet op die nissen gericht stonden.”

Het algemene oordeel van de respondenten is dat de gang naar de perrons van station Ede-Wageningen te donker is, waardoor je in de gang te weinig zicht hebt op wat zich daar afspeelt.

Er zijn ook meerdere meldingen over het nieuwe Stationsplein. Wel vindt men de omgeving iets verbeterd ten opzichte van het oude station Ede-Wageningen. Maar alsnog zijn er meldingen van ‘een grimmige sfeer’. Een aantal vrouwen is daar ook lastiggevallen door groepen en groepjes jongens. Een vrouw meldde dat daar een tijd geleden iemand is beroofd, terwijl niemand iets deed.

Er zijn ook meldingen van onveiligheid in de nieuwe fietsenstalling. Er is bijvoorbeeld iemand beroofd en vrouwen worden er lastiggevallen. Dat gebeurt vooral in de avonduren. Melders vinden het vooral onveilig als het donker en stil is.

Route verleggen als dat kan

Als je op het station moet zijn kun je daar niet omheen. Als dat wel kan kiezen de meeste vrouwen om onveilige plekken te mijden. Een vrouw meldt bijvoorbeeld dat ze op de Stationsweg in Ede is lastiggevallen. Ze laat zich nu ophalen vanaf het station of regelt ander vervoer.

De kop van de Parkweg is overigens ook nog steeds geen veilige plek. Een vrouw meldt dat er veel mannen rondhangen die je vooral aanspreken als het donker is. Vrouwen die in de buurt moeten zijn fietsen of lopen daardoor liever om. Verder komen van de Dwarsweg meldingen van vooral het industrieterrein. Vrouwen mijden dit gebied vooral als het donker is.

Op de doorgaande weg tussen Veenendaal en Ede is een meisje aangerand of verkracht. Iemand die haar kent meldt dit in het onderzoek. Een andere vrouw meldt dat ze liever niet in het donker langs zulke plekken fietst, en het op dit soort wegen ook overdag spannend vindt. Als bescherming heeft ze een alarm in haar jaszak.

Een andere vrouw meldt dat ze op de Bettekamp is lastiggevallen. “Er is op deze plek meerdere keren naar me geroepen, ik ben hier meerdere keren geïntimideerd en het blijft een plek waar veel hangjongeren zijn.”

Ook Scherpenzeel, De Klomp en Rhenen

Wie denkt dat dit soort dingen alleen in Ede gebeurt, heeft het mis. Een vrouw die het onderzoek invulde meldt bijvoorbeeld dat ze in een bedrijf op de Industrielaan in Scherpenzeel werd aangerand.

Er is ook een aantal meldingen over buurtschap De Klomp als geheel, maar zeker ook het tunneltje voor voetgangers en fietsers bij station Veenendaal-De Klomp. “Het is een tunneltje waar wel eens mensen (vaak mannen) staan te hangen,” schrijft een van de invullers. “Als ik alleen ben vind ik dit eng. Ik neem dit tunneltje als voorbeeld, maar hiermee bedoel ik eigenlijk de meeste tunnels waar ik lopend of fietsend doorheen kom.”

Een ander schrijft: “Het is de middle of nowhere daar, donker, onbeschut, niks in de omgeving waar je makkelijk heen kan.” Er zijn meer meldingen van donkere tunnels in de streek waar vrouwen, vooral als het donker is, liever niet doorheen gaan.

In Veenendaal noemen invullers van het onderzoek naar onveilige plekken onder andere de Engelenburg, en vooral de grote parkeerplaats. Ook de parkeerplaats bij recreatiepark de Dikkenberg wordt onveilig genoemd. “Een donkere parkeerplaats waar laat op de avond auto’s staan, zonder dat er woningen in de buurt zijn. Ik heb er veel lachgaspatronen gevonden.”

Er zijn in het onderzoek meerdere meldingen te vinden over de Veenendaalse Uitvindersbuurt, waar op sommige plekken mensen worden opgewacht in de tunnel of langsrijdend belaagd. Ook in en om het park in Dragonder Noord vinden vrouwen het donker en onoverzichtelijk. Bij de Tweespan is een wandelpad dat vrouwen onveilig vinden. “Dit is een voetpad met enerzijds water en een fietspad parallel eraan, en anderzijds enkel achtertuinen,” zo beschrijft een van de vrouwen deze plek. “Er lopen hier relatief weinig mensen, waardoor ik snel het gevoel heb achtervolgd te worden als hier wel iemand loopt.”

Een andere vrouw meldt een incident op de Achterkerkstraat in Veenendaal, waar zij zelf slachtoffer van was. “Ik liet laat op de avond alleen mijn hond uit. Een groepje jongeren bij een bankje had ook een grote hond bij zich, en stuurde toen we in hun richting liepen de grote hond agressief op mij en mijn hond af: PAK ZE, riepen ze. De hond rende direct vals blaffend/grommend op ons af, trok geparkeerde fietsen omver met zijn riem en stopte een paar meter doodeng voor ons, omdat zijn riem niet langer dan een paar meter was. Ik heb me daarna over het fietspad uit de voeten gemaakt. Pas enige tijd later besefte ik de ernst van de situatie.”

Een andere vrouw die de onderzoeksvragen beantwoordde vertelt dat ze op de Kastanjelaan in Veenendaal in haar middelbare schooltijd op klaarlichte dag bijna van haar fiets werd getrokken. “Dit terwijl ik alleen naar huis fietste. Gelukkig zag ik het aankomen en zorgde ik dat ik sneller ging trappen. Hierdoor greep de jongen net mis en kon hij mij niet tegen de grond werken.”

In Rhenen werd bij de Grebbeberg een meisje van een jaar of zeven verkracht toen ze verstoppertje aan het spelen was. En aan de Bantuinweg werd een vrouw aangerand, zo meldt het onderzoek. De vrouw die dit overkwam loopt daar alleen nog maar met haar hond en neemt dan ook een wapen mee.

Er zijn ook meldingen bij het station in Rhenen. Daar werd bijvoorbeeld een meisje van 12 geregeld lastiggevallen en zelfs meegenomen in de auto door een pedofiel die daar aan het posten was.

Geen uitzondering

Dit soort incidenten lijken uitzonderingen, maar dat zijn ze niet. In het hele land heeft een derde van de vrouwen op dit soort onveilige plekken iets naars meegemaakt. Veel vrouwen wapenen zich soms letterlijk en figuurlijk als ze toch naar of langs zo’n plek moeten. De onderzoekers pleiten dan ook voor inclusiever ontwerp van de openbare ruimte. De beste oplossing is volgens hen kijken naar de openbare ruimte door de ogen van vrouwen.

Het onderzoek loopt nog door. De resultaten zijn dus een tussenstand. Wil je ook iets melden? Vul dan de vragenlijst in. Dat kan anoniem.